Şirket Ortaklarının Sosyal Güvenliğinde Önemli Ayrıntılar

İsa Karakaş


SGK Başmüfettişi

isakarakas@gmail.com

(17.09.2012)






Şirket Ortaklarının Sosyal Güvenliğinde Önemli Ayrıntılar







I.GİRİŞ: 20.05.2006 tarihinde yürürlüğe giren 5502 sayılı Kanun ile sosyal güvenlik sistemimizin üç temel kurumu olan SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20. maddesine istinaden kurulmuş olan sandıklar yeni kurulan “Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı”na tamamen devredilerek ortadan kaldırılmıştır.[1] Sosyal Güvenlik Kurumunun uygulama Kanunu olan 5510 sayılı Kanunda tek tip sigortalılık yerine çoklu sigortalılık esası benimsenmiştir. Hal böyle iken şirket ortaklarının sigortalılığı ve bu sigortalılık işlemlerinin yürütülmesinde özelikle bazı hususlar önem kazanmaktadır.

II.ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIKLARIN YER ALDIĞI GRUP VE BAŞLANGICI



1) Kollektif şirketlerin ortakları

Kollektif şirket ortakları, 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Kollektif şirket ortakları, vergi mükellefiyetinin başladığı tarihten itibaren sigortalı sayılmaktadır.



2)Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları

Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Belirtilen ortakların vergi mükellefiyetinin başladığı tarihten itibaren sigortalı sayılmaktadır.



3) Donatma iştiraki ortakları

Donatma iştiraki ortakları 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Donatma iştiraki ortakları vergi mükellefiyetinin başladığı tarihten itibaren sigortalı sayılmaktadır.



4)Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları

Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Yönetim kurulu üyesi olmayan kurucu ortakların ise sigortalı olma zorunlulukları bulunmamaktadır.

Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları, yönetim kuruluna seçildikleri tarih itibariyle başlatılacaktır. Bu tarih, şirket yetkililerince yönetim kurulu üyeliğine seçildikleri tarihten itibaren en geç 15 gün içinde Kuruma bildirilecektir.



5) Limited şirketlerin ortakları

Limited şirket ortakları hisseleri kaç olursa olsun 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Limited şirket ortaklarının sigortalılığı, şirketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildiği tarihten itibaren başlatılacak ve ticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleri tarihten itibaren 15 gün içinde Kuruma bildirilecektir.



6) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları

5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi gereği ile sadece komandit şirketlerin komandite ortakları sigortalı sayılacaktır.

Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının sigortalılığı, şirketin kuruluşunda şirketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildiği tarihten itibaren başlatılacak, komandite ortaklardan hisse devri alan yeni ortakların sigortalılıkları ise ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihten itibaren başlatılacaktır.

Bunların sigortalılığı;

a) Şirket kuruluşlarında şirketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleri tarihten itibaren ticaret sicil memurluklarınca,

b) Hisse devirlerinde ise ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihten itibaren şirket yetkililerince,

15 gün içinde Kuruma bildirilecektir.

Komandite ortaklardan hisse devri alan ortakların Kuruma bildirilmesinde sigortalı işe giriş bildirgesi yanında ortaklar kurulu kararının, hisse devrine ilişkin tanzim edilen noter devir sözleşmesinin, devrin yapıldığının işlendiği pay defterinin birer sureti veya devir ticaret sicil memurluğunca tescil edilmiş ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshası da Kuruma verilecektir.



III. ÖNEMLİ AYRINTILAR



SGK uygulamasında, donatma iştiraki ortakları dahil olmak üzer yukarıda belirtilen tüm şirket ortakları 4/1-b kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Ancak şirket ortakları, bu ortaklıkları devam ederken aynı zamanda hizmet akdine istinaden çalışmaları halinde otomatikman 4/1-b kapsamındaki sigortalılıkları sona erecek ve 4/1-a kapsamında sigortalı sayılacaklardır. 4/1-a kapsamındaki sigortalı olmalarını sağlayan hizmet akdine istinaden çalışmanın sona ermesi halinde bu tekrar 4/1-b kapsamında sigortalı sayılacaklardır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus şirket ortaklarının ortağı oldukları şirkette hizmet akdine istinaden çalışsalar bile kesinlikle 4/1-a kapsamında sigortalı sayılmalarının mümkün olmadığıdır[2]. Bu istisnai hususa rağmen 4/1-a kapsamında yapılacak bildirimlerle hizmet kazanmak mümkün olmayacaktır